Osnovna sredstva
Program Osnovna sredstva (OS) omogućava kvalitetnu evidenciju osnovnih sredstava (i sitnog inventara) u finansijske i
poreske svrhe, u skladu sa crnogorskim zakonskim propisima i međunarodnim računovodstvenim standardima (MRS-16 i MRS-38).
U odnosu na starije vezije ovog programa, nova verzija OS je značajno modifikovana i poboljšana!
Unaprijedjen je unos sredstava, sredstvo je definisano sa puno više podataka (polja),
dodati su mjesečni obračuni amortizacije, dodate su nove štampe i izvještaji, ...
Pored standardnog godišnjeg obračuna amortizacije u finansijske svrhe (po stopama amortizacije)
dodat je jos jedan način obračuna amortizacije u kojem se direktnom izmjenom rezidualne vrijednosti i/ili preostalog korisnog vijeka
„kalkuliše“ iznos amortizacije.
Unos osnovnog sredstva
Forma za unos (novih) sredstava, uz standardna polja za unos podataka:
inventarni broj, naziv sredstva, datum nabavke, datum spremnosti sredstva za upotrebu (MRS-16, paragraf 55),
količina, početna nabavna vrijednost (MRS-16, paragrafi 7-22), ispravka vrijednosti,
rezidualna vrijednost (MRS-16, paragraf 6 - definicije), konto, metoda amortizacije u fin.svrhe,
stopa amortizacije, lokacija, ... nudi i znatan broj novih polja: serijski/fabrički broj sredstva, dobavljač,
račun dobavljača, radna jedinica/mjesto troška, lice zaduženo za sredstvo, ...
Neobavezan podatak „finansijska amortizaciona grupa“ je je zamišljena kao zamjena za nekadašnju
nomenklaturu osnovnih sredstava i može znatno olakšati i ubrzati unos novih sredstava.
Amortizaciona grupa sadrži podatke: konto, poreska grupa, metod finansijske amortizacije i stopu amortizacije (odnosno korisni vijek trajanja).
Za poreske obveznike, program sadrži propisane poreske grupe/stope sa svim vrstama osnovnih sredstava,
tako da se za svako osnovno sredstvo brzo i jednostavno određuje kojoj poreskoj grupi pripada.
Na osnovu ovog podatka se kreira obračun amortizacije u poreske svrhe.
Za budžetske korisnike ovaj podatak nije bitan.
Za obračun amortizacije u finansijske svrhe zastupljene su sledeće metode:
- proporcionalna
- funkcionalna (po učinku)
- degresivna-opadajuće saldo i
- degresivna-zbir broja godina
Za godišnji obračun amortizacije u finansijske svrhe program nudi 2 načina obračuna:
a) Klasični obračun – sa stopama amortizacije
b) Obračun na osnovu rezidualne vrijednosti i preostalog korisnog vijeka
Za obračun a) sigurni smo da nijesu potrebna nikakva dodatna objašnjenja.
Obracun amortizacije b)
Za obračun b) treba pogledati MRS-16, paragraf 51 koji glasi:
„Rezidualna vrijednost i korisni vijek sredstva se provjeravaju barem na kraju svake finansijske godine,
i ukoliko se očekivanja razlikuju od prethodnih procjena, promjenu(e) treba obračunati u skladu sa
IAS 8 Računovodstvene politike, promjene računovodstvenih procjena i greške.“
Pošto ovaj način obračuna amortizacije daje mogućnost direktne izmjene-korekcije podataka:
„Rezidualna vrijednost“ i „Preostali korisni vijek trajanja“ (MRS-16, paragraf 51),
to znači da imamo mogućnost direktnog uticaja na iznos obračunate amortizacije!
Osnovni izvještaji su:
- osnovna sredstava - Spisak (aktiva/neaktivna)
- osnovna sredstava - Zbirno (po kontima, ...)
- Zapisnik o prijemu/rashodu/prodaji sredstava
- Kartica osnovnog sredstva (sitnog inventara)
- Obračun amortizacije u finansijske svrhe
- Obračun amortizacije u poreske svrhe (Obrazac OA)
- Popisne liste
- Obrazac PL,
- Obrazac PS-1 i Obrazac NS-1
- ...
Većina izvještaja se može sortirati/filtrirati po
raznim kriterijumima (grupa OS, konto, lokacija, metoda amortizacije, poreska grupa, aktivna/otpisana, zadužen za sredstvo, ...).